Σαλέπι, σερνικοβότανο ή άγρια ορχιδέα 

Το σαλέπι είναι μια σκόνη που προέρχεται από τους βολβούς ενός είδους άγριας ορχιδέας. Επιστημονικά ονομάζεται ΟΡΧΙΣ Ο ΓΡΑΠΤΟΣ και στη λαϊκή γλώσσα σερνικοβότανο. Του απέδιδαν αφροδισιακές ιδιότητες και πίστευαν ότι χάριζε στις γυναίκες αρσενικά παιδιά.

Οι ορχιδέες οφείλουν το όνομα τους στο σχήμα των κονδύλων τους, που μοιάζουν με όρχεις. Στην αρχαιότητα ήταν λουλούδια που σχετίζονταν με τους Σάτυρους και τους Σειληνούς, που ήταν μυθικοί συνοδοί του θεού Διονύσου.

Έτσι στις ορχιδέες αποδίδονταν και αφροδισιακές ιδιότητες.

Ορισμένες ορχιδέες ονομάζονται “σαλέπια”, γιατί οι κόνδυλοί τους, αφού αποξηρανθούν και κονιορτοποιηθούν, χρησιμοποιούνται για την παρασκευή ενός παχύρρευστου ποτού που δρα ως μαλακτικό για το λαιμό (σαλέπι).

Εκτός από φαρμακευτικές ιδιότητες, πολλά είδη έχουν μεγάλη διακοσμητική αξία και πολλά τροπικά είδη καλλιεργούνται σε θερμοκήπια. Επίσης, κάποια είδη χρησιμοποιούνταν παλαιότερα στην παραγωγή κόλλας. Τέλος, οι καρποί ορισμένων ειδών μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αρωματικά (π.χ. βανίλια).

Έχει όρθιο στέλεχος, κυλινδρικό, λείο και φτάνει στο ύψος τα τριάντα εκατοστά. Τα φύλλα του είναι στενόμακρα μυτερά, γυαλιστερά και συχνά έχουν σταχτιές ή καστανές κηλίδες.

Τα άνθη του είναι σε ταξιανθίες με δώδεκα ή δεκαπέντε άνθη μαζί, αρκετά μεγάλα, κόκκινα περισσότερο, λιγότερα βαθύχρωμα μοβ και σπάνια λευκά.

Οι σπόροι του είναι μικροί και πολυάριθμοι. Το επιστημονικό του όνομα είναι όρχις ο άρρενας, γιατί το κυριότερο χαρακτηριστικό του είναι δύο κόνδυλοι που

σχηματίζουν οι ρίζες του, που μοιάζουν με όρχεις και φτάνουν σε μήκος τα

είκοσι μέχρι εκατό εκατοστά ανάλογα με το έδαφος και το είδος.

Ανθίζει από Μάιο μέχρι Ιούνιο και χρησιμοποιούμενα μέρη είναι οι κόνδυλοι.

Στην ελληνική μυθολογία μας όλα τα λουλούδια αποτελούν αναβίωση ενός όμορφου παλικαριού ή μια κόρης. Η ορχιδέα δεν αποτέλεσε εξαίρεση, μόνο που προήλθε μετά από μια ιεροσυλία! Ο Όρχις ήταν ο γόνος  μιας Νύμφης και ενός Σατύρου! Σε μια γιορτή προς τιμή του Διονύσου-Βάκχου, κατά τη διάρκεια των βακχικών μυστηρίων, μέθυσε πάρα πολύ και εκτός ελέγχου, προσπάθησε να βιάσει μια ιέρεια του Θεού! Για την προσβολή, την ιεροσυλία που έκανε, του χίμηξαν άγρια θηρία και τον κατασπάραξαν! Ο πατέρας του τον έκλαψε πολύ πικρά και παρακάλεσε τον Διόνυσο να τον συγχωρήσει. Οι προσευχές του Σάτυρου εισακούστηκαν και ο Όρχις μετατράπηκε σε λουλούδι, την ορχιδέα!

Ο Θέοφραστος ήταν ο πρώτος από τους αρχαίους συγγραφείς που αναφέρθηκε στις ορχιδέες.

Ήταν αυτός που τους έδωσε την ονομασία Όρχις επιστημονικά, ορμώμενος από τον μύθο του Όρχι και αντανακλώντας την ομοιότητά της διπλοκόνδυλης ρίζας τους με τα ανδρικά γεννητικά όργανα.

Το σαλέπι είναι γνωστό σαν βότανο από τον Ασκληπιό και τον Ιπποκράτη.

Ο κόνδυλος, από τον οποίο παρασκευάζεται το σαλέπι , θα πρέπει να συλλέγεται μετά την ανθοφορία του φυτού.

Θεραπευτικές Ιδιότητες και Χρήση: Το Σαλέπι είναι ένα ρόφημα θερμαντικό, προληπτικό του κρυολογήματος και της γρίπης, φτιάχνει το κρυωμένο στομάχι. Καταπραΰνει τα νεύρα, διώχνει το άγχος και την κούραση, χαρίζοντας ευεξία και εγρήγορση ταυτόχρονα.

Είναι πλούσιο σε άμυλο και πολύτιμα μεταλλικά άλατα: φώσφορο και ασβέστιο. Γι’ αυτό τονώνει όλο το σώμα, «από τα νύχια ως την κορυφή». Βοηθά εξασθενισμένους από αρρώστιες οργανισμούς να ανακάμψουν και να αναρρώσουν γρηγορότερα. Περιέχει μια κολλώδη ουσία, την βασσαρίνη, που όταν βράσει με νερό, δίνει αυτό το άριστο μαλακτικό κατά του βήχα και όλων των παθήσεων του θώρακα, αλλά και του στομάχου και των εντέρων.

Τρόπος παρασκευής

Υλικά

1 φλιτζάνι νερό

2 γαρύφαλλα

λίγη κανέλα

λίγη πιπερόριζα σε σκόνη

1 κουτ. γλ. ζάχαρη (ή παραπάνω αν θέλετε)

1 κουτ. γλ. σαλέπι

Βράζουμε το νερό μαζί με τα γαρύφαλλα και τη ζάχαρη.

Κατεβάζουμε το νερό από τη φωτιά και προσθέτουμε το σαλέπι ανακατεύοντας καλά και συνεχώς ώσπου να πάρει την παχύρρευστη υφή του. Αν χρειαστεί το ξαναβάζουμε λίγο στη φωτιά ανακατεύοντας συνεχώς.

(Προσοχή να μη βράσει πολύ).

Προσθέτουμε κανέλα και πιπερόριζα σε σκόνη και το πίνουμε ζεστό!

el.wikipediael.wikipedia