Κράταιγος ή Μπερκιά

Ο Κράταιγος ή Μπερκιά (Crataegus monogyna) αρωματικός, φυλλοβόλος, ακανθώδης θάμνος ή μικρό δένδρο, φθάνει τα 6- 10 μ. ύψος και 6 μ. διάμετρο κόμης. Βρίσκεται σε δάση, φράχτες, θαμνώνες. Τα φύλλα του είναι ανοιχτοπράσινα και έχουν τρεις ή περισσότερους λοβούς, συνήθως με χνούδι, σε όλη την επιφάνειά τους.

Φωτόφυτο είδος, επιδέχεται μερική μόνο σκίαση. Είναι ανθεκτικό είδος στην ξηρασία, στους ισχυρούς θαλασσινούς ανέμους και στην ατμοσφαιρική ρύπανση. Υποφέρει τις χαμηλές θερμοκρασίες (μέχρι και 15 οC). Αναπτύσσεται σε ελαφριά, μέτρια έως και πολύ βαριά, ενώ παρουσιάζει προτίμηση στα νωπά και υγρά εδάφη. Μεγάλη αντοχή παρουσιάζει και στα πολύ φτωχά εδάφη. Ζει σε όξινα, ουδέτερα έως και πολύ αλκαλικά εδάφη, όχι όμως σε αλατούχα.

Από τα άνθη του παλιότερα παρασκεύαζαν αφέψημα, με υποτασικές και καρδιοτονωτικές ιδιότητες.

Τα κλαδιά έχουν αγκάθια. Τα φύλλα έχουν λοβούς και τα άνθη εμφανίζονται τον Μάιο και Ιούνιο. Τα χρησιμοποιούμενα μέρη είναι οι καρποί, φρέσκοι ή ξεραμένοι και τα άνθη ξεραμένα ή φρέσκα. Τα ξεραμένα φύλλα χρησιμοποιούνται σπανιότερα γιατί είναι λιγότερο δραστικά.

Ο κράταιγος ή μπερκιά είναι ένα θαυμαστό βότανο. Είναι το κατ’ εξοχήν βότανο που βοηθά σε οποιαδήποτε διαταραχή αφορά στην καρδιά. Το ίδιο του το όνομα μας λέει ότι βοηθά να κάνει κραταιά δηλαδή δυνατή την καρδιά μας.

Κράταιγος ή μπερκιά ενδείξεις 

• Τα άνθη, τα φύλλα και οι καρποί συμβάλουν θετικά στη λύση σοβαρών καρδιακών προβλημάτων.

• Λειτουργούν ως αντιοξειδωτικά προστατεύοντας τους ιστούς της καρδιάς από βλάβες.

• Χαλαρώνουν τις αρτηρίες που είναι επιφορτισμένες με την αιμάτωση του μυοκαρδίου, γεγονός που βελτιώνει την αιμάτωση και ανακουφίζει από την στηθάγχη.

•  Εξισορροπούν τους παλμούς της καρδιάς κάνοντας έτσι τη λειτουργία της πιο αποτελεσματική. Αυτή η δράση είναι χρήσιμη σε περιπτώσεις καρδιακής ανεπάρκειας.

• Βοηθά στην μείωση της υψηλής πίεσης.

• Φαίνεται παράξενο το γεγονός ότι ο κράταιγος μπορεί να βοηθά σε προβλήματα υπέρτασης αλλά και υπότασης. Αυτό οφείλεται στην αμφότερη δράση του βοτάνου που εξομαλύνει την καρδιακή λειτουργία. Δηλαδή στην ικανότητά του να χαλαρώνει ή να διεγείρει την καρδιά, ανάλογα με το τι χρειάζεται. Η ενίσχυση συστολής του καρδιακού μυός βοηθά σε προβλήματα υπότασης αλλά η παράλληλη ικανότητα του βοτάνου να προκαλεί διαστολή των αγγείων της στεφανιαίας κυκλοφορίας βοηθά σε προβλήματα υπέρτασης..

• Είναι κορυφαίο καρδιοτονωτικό. Δρα στα αγγεία και στο μυοκάρδιο διαστέλλοντας τη στεφανιαία αρτηρία.

• Τονώνει τα τοιχώματα των αγγείων και του καρδιακού μυός βελτιώνοντας τη συσταλτικότητα του μυοκαρδίου.

• Δίνεται στην αρχική φάση της ανεπάρκειας της καρδιάς και σε ισχαιμία.

• Έχει ηρεμιστική δράση η οποία σε συνδυασμό με την αγγειοδιασταλτική μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση της υπέρτασης. Υπάρχουν κλινικές δοκιμές που αποδεικνύουν ότι βοηθά όχι μόνο σε ιδιοπαθή υπέρταση αλλά και σε εκείνη που οφείλεται σε αρτηριοσκλήρυνση ή σε νεφρική νόσο.

• Η χρήση του βοτάνου επεκτείνεται  στην ταχυκαρδία και στην αρρυθμία. Δηλαδή, εάν κάποιος έχει αίσθημα παλμών,  λαχανιάζει ή έχει ατονία.

• Είναι καλό αντιγηριατρικό. Λέγεται βότανο για τη γερασμένη καρδιά.

Ανήκει στην κατηγορία των βοτάνων που βοηθούν το κυκλοφορικό μας σύστημα. Χρησιμοποιείται ευρέως και στη Δυτική και στην Κινέζικη βοτανολογία. Το όνομα του στην Κινεζική είναι Shan Zha – crataegus pinnatifida.

Ως βότανο έχει μακραίωνη ιστορία. Το χρησιμοποιούσαν πολύ οι γυναίκες θεραπεύτριες κατά τη διάρκεια της εποχής του Μεσαίωνα. Το λουλούδι του είχε υιοθετηθεί από αυτές ως έμβλημα του έργου τους, επειδή σχετίζεται με την καρδιά. Όμως τότε θεωρήθηκαν μάγισσες λόγω των γνώσεων τους και εκδιώχθηκαν. Δεν υπήρχε θέση γι’ αυτές σε μία ανδροκρατούμενη ιατρική. Το βότανο ξεχάστηκε.

Επανήλθε από τους άνδρες πλέον στο τέλος του 19ου αιώνα, χρησιμοποιούμενο ως τονωτικό της καρδιάς.

Περιέχει φλαβονοειδείς γλυκοσίδες, προκυανιδίνες, σαπωνίνες, τριτερπενοειδή & τανίνες.

    Θεραπευτικές Ιδιότητες

Είναι κορυφαίο καρδιοτονωτικό. Δρα στα αγγεία και στο μυοκάρδιο διαστέλλοντας τη στεφανιαία αρτηρία.

Σαν τονωτικό του κυκλοφοριακού συστήματος χρησιμοποιείται κυρίως στη θεραπεία της υπέρτασης, της αρτηριοσκλήρυνσης και της στηθάγχης.

Έχει ηρεμιστική δράση η οποία σε συνδυασμό με την αγγειοδιασταλτική μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση της υπέρτασης. Υπάρχουν κλινικές δοκιμές που αποδεικνύουν ότι βοηθά όχι μόνο σε ιδιοπαθή υπέρταση αλλά και σε εκείνη που οφείλεται σε αρτηριοσκλήρυνση ή σε νεφρική νόσο.

Αυξάνει την ροή του αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες και βελτιώνει την κατάσταση ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια. Το αποτέλεσμα φαίνεται μετά από παρατεταμένη θεραπεία. Ο Κράταιγος χρησιμοποιείται για καρδιακές παθήσεις νευρικής προέλευσης όταν ενεργεί σαν γενικό καταπραϋντικό. Χρησιμοποιείται επίσης για υπέρταση και δυσκολίες της εμμηνόπαυσης.

Ο κράταιγος έχει τη δυνατότητα είναι αποδεδειγμένο από εκτεταμένες κλινικές έρευνες να διαλύει τις αθηρωματικές πλάκες στα αγγεία. (στεφανιαία, αορτή, καρωτίδες, περιφερειακό αγγειακό δίκτυο).

Τονώνει τα τοιχώματα των αγγείων και του καρδιακού μυός βελτιώνοντας τη συσταλτικότητα του μυοκαρδίου.

Η χρήση του βοτάνου επεκτείνεται στην ταχυκαρδία και στην αρρυθμία. Δηλαδή, εάν κάποιος έχει αίσθημα παλμών, λαχανιάζει ή έχει ατονία.

Είναι καλό αντιγηριατρικό. Λέγεται βότανο για τη γερασμένη καρδιά.

Στην Κίνα το χρησιμοποιούν επίσης για να ανοίξει το γαστρεντερικό κανάλι και να διευκολύνει την πέψη του φαγητού. Δηλ. πίνεται και σαν χωνευτικό ρόφημα.

Είναι ασφαλέστατο βότανο χωρίς καμιά αντένδειξη.

Οι πιο συνηθισμένοι τρόποι χορήγησης

ΕΓΧΥΜΑ: Σε βραστό νερό ρίχνουμε το βότανο. Το αφήνουμε για 10-20 λεπτά, το σουρώνουμε και το χρησιμοποιούμε (1-3 κουταλάκια του γλυκού για κάθε φλιτζάνι νερό).

ΑΦΕΨΗΜΑ: Παίρνουμε το θεραπευτικό μέρος του φυτού και το βράζουμε με νερό (Συνήθως βράζουμε τα σκληρά τμήματα του φυτού ρίζες, φλούδες, κοτσάνια, σπόροι). Αν είναι ψιλοκομμένα χρειάζονται βράσιμο μόνο 5 λεπτά, αλλιώς 5-15 λεπτά. Τρεις κουταλιές σε δύο φλιτζάνια νερού και να καταναλωθούν σε 12 ώρες.

BAMMA: Παρασκευάζεται από τους καρπούς και τα άνθη (10-30 σταγόνες σε μισό ποτήρι νερό 3 φορές την ημέρα).

Κράταιγος ή μπερκιά 

Οι κόκκινοι καρποί του κράταιγου θεωρούνται από τα καλύτερα τονωτικά του κυκλοφορικού και χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της υπέρτασης, της αρτηριοσκλήρωσης και της στηθάγχης. O κράταιγος είναι καλή επιλογή για όσους ταλαιπωρούνται από υπέρταση, κυρίως εξαιτίας προβλημάτων στα αγγεία τους. Έχει την ιδιότητα να εξισορροπεί με ήπιο τρόπο την πίεση του αίματος. Πίνετε το αφέψημα του κράταιγου 1-2 φορές την ημέρα (το πρωί και το απόγευμα), μεταξύ των γευμάτων.

Πώς να το ετοιμάσετε: Ρίχνετε 2 κουταλάκια καρπούς κράταιγου σε 1 φλιτζάνι του τσαγιού με βρασμένο νερό, τους αφήνετε για 20’ και σουρώνετε.

Κράταιγος στα haniotika-nea