Γλιστρίδα αντράκλα θεραπευτικό και παρεξηγημένο φυτό
Γλιστρίδα ή Αντράκλα και Κρίταμο ή κρίθμον , ανδράχλη, αντραχλίδα ή σκλιμίτσα ή χοιροβότανο ή τρευλό, είναι η κοινή ονομασία του μονοετούς φυτού που επιστημονικά λέγεται ‘’Ανδράχνη η ολισθηρής’’. Φυτρώνει την άνοιξη και ανθίζει και καρπίζει το Μάιο με Ιούνιο
Κατά την ελληνική λαογραφία, αν κάποιος μιλά γρήγορα και συνέχεια, οι συνομιλητές του τον παρατηρούν με τη χαρακτηριστική φράση “γλιστρίδα έφαγες’’, καθώς πιστεύεται ότι η κατανάλωση γλιστρίδας ή αντράκλας δημιουργεί ευφράδεια και ταχύτητα λόγου.
Ο βλαστός της είναι λείος, έρπει στο έδαφος, είναι σαρκώδης, όπως και τα φύλλα της που είναι λεία, ροπαλοειδή, ενώ τα άνθη της είναι μικρά κίτρινου χρώματος κατά δέσμες. Η γλιστρίδα είναι ιθαγενής φυτό της Περσίας και είναι πολύ γνωστή στη Μεσόγειο, στην Ευρώπη, στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ασία, ενώ καλλιεργείται εντατικά στη Μεγάλη Βρετανία, στην Ολλανδία, στην Άπω Ανατολή και στην Ινδία.
Η χρήση της έχει ιστορία πάνω από 4.000 χρόνια. Οι βλαστοί και τα φύλλα της χρησιμοποιούνται στην κινεζική βοτανοθεραπεία. Είναι αποτελεσματική στην αντιμετώπιση προβλημάτων του ουροποιητικού και του πεπτικού συστήματος, είναιΚαθαρτικό του αίματος, διουρητική και ανθελμινθική, ανακουφίζει από τη δυσεντερία, τη γαστρεντερίτιδα και τη διάρροια.
Το αστείο είναι ότι όταν σε έναν οργανισμό υπάρχει έλλειψη Ω3 οι ειδικοί συστήνουν συμπληρώματα ή παχιά ψάρια, ενώ η απλή ταπεινή γλιστρίδα «τα έχει όλα και συμφέρει» που έλεγε και μια παλιά διαφήμιση.
Περιέχει δηλαδή δεκαπέντε φορές περισσότερα ωμέγα-3 από ότι τα περισσότερα μαρούλια που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Και επιπλέον είναι ιδιαίτερα πλούσια σε αντιοξειδωτικά. Μια μερίδα γλιστρίδας καλύπτει τις ημερήσιες ανάγκες του οργανισμού σε βιταμίνη Ε και παρέχει σημαντικές ποσότητες βιταμίνης Ο, Β-καροτένιου και γλουταθειόνης.
Ανοίγει την όρεξη και έχει επουλωτικές ιδιότητες. Η διουρητική δράση της χρησιμεύει σαν ανακούφιση των ασθενειών της ουροδόχου κύστης, για παράδειγμα στη δυσκολία κατά την ούρηση.
Απαλλάσσει το συκώτι από υπεραιμία γι’ αυτό λέγανε «γλιστρίδα και νερό συκώτι δροσερό». Επίσης, τη συνιστούσαν στους πάσχοντες από αιμορροΐδες.
‘Ασπίδα’ απέναντι στον κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικών επεισοδίων αποτελεί η γλιστρίδα λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε Ω3 λιπαρά οξέα. Μάλιστα, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η γλιστρίδα ανταγωνίζεται στον τομέα αυτόν τα ψάρια, ενώ οι δυνατότητες αξιοποίησής της στην κουζίνα είναι ανάλογες της φαντασίας που διαθέτει ο μάγειρας
Ως γνωστό η βιταμίνη Ε και τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα προστατεύουν από τον καρκίνο, τις καρδιοπάθειες και τις φλεγμονώδεις παθήσεις.
Η γλιστρίδα είναι ιδανική ως τονωτικό, σταματάει τον πονοκέφαλο που προκύπτει από δίψα ή ζέστη, αλλά και την ίδια την δίψα βάζοντας 2-3 φύλλα κάτω από τη γλώσσα. Επίσης, κοπανισμένη, χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση εγκαυμάτων.
Είναι ρεπτικό λαχανικό, τα σαρκώδη φύλλα της περιέχουν πολύ νερό (95%) και πολλές θρεπτικές ουσίες, όπως μεταλλικά στοιχεία (χαλκό), με μεγάλη περιεκτικότητα σε βιταμίνη Α, C, βιταμίνες Β (λιγότερο), καροτενοειδή, ασβέστιο, μαγνήσιο, φώσφορο, κάλιο, σίδηρο, γλουταθειόνη, λιπαρά οξέα, βιταμίνες C, Ε, Α, Κ και κόμμι (πολυσακχαρίτης που απορροφάται κυρίως από το παχύ έντερο και διατηρεί υγιή τη χλωρίδα του).
Επίσης είναι το λαχανικό με την υψηλότερη περιεκτικότητα σε ωφέλημα ω3 λιπαρά οξέα. Τα αλκαλοειδή χρώματα που χρησιμοποιεί, η β-κυανίνη για το κοκκινωπό και η β-ξανθίνη για το κίτρινο έχουν αντιοξειδωτική δράση. Είναι αποτελεσματική κατά του λειχήνα του στόματος.
Αρνητικό της γλιστρίδας το γεγονός ότι έχει αντί-αφροδισιακή δράση. Ο Διοσκουρίδης το χρησιμοποιούσε και ως κατευναστικό της ερωτικής διάθεσης (και όπως έλεγε, “ένα γιατρικό για την αποφυγή της μοιχείας”).
Ο χυμός και το αφέψημα της χρησιμοποιούνται για εξωτερικές πλύσεις, ανακουφίζοντας δερματικές παθήσεις, ως αντίδοτο για τα κεντριά της σφήκας και τα δαγκώματα των φιδιών.
Η γλιστρίδα είναι γνωστή για τις φαρμακευτικές της ιδιότητες από την αρχαιότητα. O Γαληνός τη χορηγούσε για οδοντικές και στοματικές παθήσεις.
O Ιπποκράτης τη χρησιμοποιούσε για την αντιμετώπιση γυναικολογικών παθήσεων (βιταμίνη Ε)
Ο Διοσκουρίδης ως καθαρτικό, διουρητικό, αντιπαρασιτικό, αλλά και για οφθαλμικές παθήσεις (βιταμίνη Α), την επούλωση πληγών (βιταμίνη C, ω-3 λιπαρά οξέα), καθώς και για τον κατευνασμό της σεξουαλικής επιθυμίας, εξαιτίας της ‘’νορεπινεφρίνης’’ που περιέχει το φυτό αυτό.
Η γλιστρίδα χρησιμοποιείται επίσης ως αντιπυρετικό, αναλγητικό, τονωτικό, μυοχαλαρωτικό και διουρητικό. Επιβάλλεται όμως προσοχή στη χρήση της κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
η γλιστρίδα, δυστυχώς, δεν έχει ακόμα αναγνωριστεί όπως θα έπρεπε με συνέπεια να μην χρησιμοποιείται συχνά.
«Η γλιστρίδα θεωρείται ζιζάνιο και όλοι την ξεπατώνουν και την πετάνε τη στιγμή που έχουν έναν θησαυρό στον κήπο τους. Κατ’ αρχήν να πούμε ότι τα 100 γραμμάρια έχουν μόνο 16 θερμίδες που σημαίνει ότι έχουν πολύ χαμηλό θερμιδικό φορτίο, άρα συμφέρει να τα καταναλώσουμε από άποψη βάρους. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι αποτελεί την αρχόντισσα των Ω3 λιπαρών οξέων και συναγωνίζεται τα ψάρια οπότε είναι ένα καλό συμπλήρωμα μέσα στην εβδομάδα για να την προσθέσουμε στα γεύματά μας και να ενισχύσουμε την πρόσληψη Ω3».
Καταναλώνοντας γλιστρίδα μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο και εγκεφαλικό επεισόδιο. Επίσης, έχει αποδειχθεί ότι μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης αυτισμού και αναπτυξιακών παθήσεων στα παιδιά, αποτελεί ένα ισχυρό αντιφλεγμονώδες, ενώ βοηθάει και στην πρόληψη της αρθρίτιδας και της νόσου Αλτσχάιμερ». Είναι καλύτερο η γλιστρίδα να καταναλώνεται φρέσκια, αφού με αυτό τον τρόπο διατηρεί όλα τα οργανοληπτικά συστατικά της.
Περιέχει πολλές βιταμίνες (βιταμίνη Α,C,B και καροτενοειδή καθώς και μαγνήσιο, ασβέστιο, κάλιο και σίδηρο) και περιέχει τα περισσότερα Ω3 λιπαρά οξέα, για την ακρίβεια λινολεϊκό οξύ , από κάθε άλλο λαχανικό. 100 gr φρέσκων φύλλων γλιστρίδας (περίπου 1 κούπα) περιέχουν 300 με 400 mg αλφα-λινολεικού οξέος, 90 mg ασβεστίου, 561 mg καλίου και περισσότερα από 2000 IUs βιταμίνης A.
Το κοινό αυτό φυτό, που θεωρείται ως θερινό ζιζάνιο προκαλώντας προβλήματα στην απόδοση μιας καλλιέργειας, φυτρώνει κυρίως σε ποτιστικούς λαχανόκηπους την καλοκαιρινή περίοδο και χρησιμοποιείται στη βοτανοθεραπεία, αλλά και σε σαλάτες ως δροσιστικό. Η ευχάριστη ξινή, χυμώδης και δροσερή της γεύση ταιριάζει πολύ με πράσινες σαλάτες και τη ντοματοσαλάτα, Γίνετε τουρσί, ενώ επίσης μπορεί να μαγειρευτεί με κρέας ή ψάρι.
Γλιστρίδα emedi