close
Ήθη & Έθιμα

Ο δεξάμενος(νονός) στον Πόντο

Δεξάμενος είναι ο ανάδοχος, νονός του βρέφους που βαπτίζεται. Λεγόταν και σύντεκνος όπως και στην Κρήτη.

Στον Πόντο ο κουμπάρος που στεφάνωνε τους γονείς βάφτιζε και το παιδί. Έθιμο που μέχρι σήμερα τηρούν οι Πόντιοι.

Την επιλογή την έκαναν οι μειζέτεροι (πρεσβύτεροι) της οικογένεις του παιδιού. Τα αγόρια είχαν δεξάμενο και τα κορίτσια δεξαμέντζαν. Τα δίδυμα είχαν διαφορετικούς δεξαμένους αντίστοιχα με το φύλο τους.

Σ’ όλη του τη ζωή ο δεξιμάτ’ (βαφτιστήρι) αποκαλούσε το νονό δεξάμενε και τη νονά δεξανέντζα. Το ίδιο έκαναν και τα υπόλοιπα παιδιά της οικογένειας.

Στο δεξάμενο στελνόταν ως πρόσκληση κόκκινη λαμπάδα μαζί με πίτα ή αρνί στολισμένο με λουλούδια και άλλα στολίδια στο κεφάλι. Το έθιμο της λαμπάδας τηρείται και σήμερα από του Πόντιους.

Την ορισμένη μέρα και ώρα ο δεξάμενος ερχόταν στο σπίτι του βρέφους με το αλάι του ( την συνοδεία του) και από κει πήγαιναν όλοι μαζί στη εκκλησία.

Το όνομα είχε δικαίωμα να το επιλέξει ο δεξάμενος, αν δεν είχαν αποφασίσει οι γονείς.

Ο δεξάμενος εκτός από τα δώρα που έκανε στο αναδεξιμιό του έπρεπε να δείχνει ενδιαφέρον και για όλη τη ζωή του. Τη μόρφωσή του, την επαγγελματική αποκατάσταση, το γάμο του.

Τον στεφάνωνε ο ίδιο ή ο γιος του. Ήταν μεγάλη προσβολή ο παραμεσισμός του νονού από τα δρώμενα του γάμου. Μεγάλο σεβασμό έδειχναν και οι γονείς του παιδιού στον δεξάμενο και είναι χαρακτηριστική η παροιμία:

Αδελφοσύνα σ’ κούται κ΄ η κουμπαρωσύνα κάθεται (παραμερίζεται ο αδελφός για χάρη του κουμπάρου).

Όταν τύχαινε να γίνουν κουμπάροι αδέλφια, η προσαγόρευση που επικρατούσε ήταν κουμπάρε.

Πληροφορίες από την εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού

Ανδρέας

The author Ανδρέας

Ο Ανδρέας είναι ο ιδιοκτήτης της ιστοσελίδας www.bambakia.gr, ο οποίος διετέλεσε και πρόεδρος τους Ποντιακού Πολιτιστικού Συλλόγου Βαμβακιάς Θεσσαλονίκης, για 3 χρόνια. Ασχολείται με τα κοινά και με την Βοτανολογία, ενώ ότι γράφει το έχει δοκιμάσει και ίδιος

Leave a Response